Ik weet niet hoe het met jullie zit, maar ik ben een datajunkie geworden. Elke dag de cijfers van het RIVM checken. Wordt de curve al platter? De wereldkaart met Coronagevallen bekijken: niet alleen Nederland, maar ook Nieuw Zeeland waar mijn broertje woont, en Amerika, wat nu ontploft met Corona. Dit levert veel voer en voorbeelden op voor onderzoekslessen van volgend jaar. (Want: die cijfers van het RIVM laten alleen de geteste gevallen zien en onderschatten dus het werkelijke aantal gevallen; dus zijn de cijfers nu niet betrouwbaar? Of niet valide 😉 )
Daarnaast hou ik allerlei kanalen in de gaten met nieuws over medicijnen en Corona. Hier een overzicht wat er de afgelopen maand in het nieuws was (en wat je misschien wel en wat je niet moet geloven):
Vaccins
Er is op dit moment geen medicatie die bewezen werkt. Het enige wat echt zou werken is een vaccin, wat we op dit moment nog niet hebben. Daarom wordt er overal aan de wereld koortsachtig (sorry voor de woordgrap) gewerkt aan het ontwikkelen van een vaccin. Maar dit kost tijd. Daarna moet het vaccin nog op grote schaal geproduceerd gaan worden. Daarom is Bill Gates vast begonnen met het bouwen van fabrieken, zodat we daar straks geen tijd meer aan verliezen. (Nu komen er allemaal wilde complottheorieën voorbij dat Bill Gates achter de uitbraak van Covid-19 zit , want waarom bouwt hij nu fabrieken? En hij heeft een paar jaar geleden voorspeld dat we niet voorbereid waren op een pandemie! Eh, sorry, maar dat had hij gezegd naar aanleiding van een Ebola-uitbraak. Lees maar: https://factcheck.vlaanderen/factcheck/complottheorieen-rond-coronavirus.)
In ieder geval zijn er nu volgens de WHO zo’n 70 coronavaccins in de maak. Om er vaart achter te zetten, worden de dierproeven grotendeels overgeslagen. Aangezien er veel leads in de preklinische fase sneuvelen, is het geenszins zeker dat deze 70 coronavaccins de markt gaan halen. Inmiddels zijn een Chinees bedrijf en twee Amerikaanse bedrijven al begonnen met het testen van vaccins in de mens. Laten we hopen dat er ergens een werkzaam en veilig vaccin ontwikkeld wordt, want anders zitten we volgens onderzoekers van Harvard nog tot 2022 met regelmatige lockdowns als het virus weer oplaait.
Maar als er dan een vaccin is, wie gaat er dan aan verdienen? Komen er monopolies? En welk land gaat dan als eerste de vaccins krijgen? Degene die het het hardste nodig heeft? Of het land dat het meeste betaald? Costa Rica heeft een voorstel ingediend dat het patent van een vaccin in handen van de WHO moet komen. Een voorstel dat hier in Nederland ook ondersteund wordt.
Antistoffen
Omdat er nu nog geen vaccin is, kan je kijken naar andere vormen van immuniteit: hebben mensen na een corona-infectie antistoffen opgebouwd? Zorgen deze antistoffen dan voor immuniteit? Daar wordt nu op 4 plekken onderzoek naar gedaan, o.a. door Sanquin. Vandaag (16 april) werd door Jaap van Dissel gemeld dat zo’n 3 procent van de bloeddonoren van Sanquin antistoffen heeft.
Als antistoffen werken, dan zou je ze uit het bloed kunnen halen van mensen die nu immuniteit hebben, en ze dan geven aan patiënten. Er is al een patiënt in Nederland die dit soort antistoffen heeft ontvangen. Ik heb zo’n vermoeden dat dit een mooie casus gaat worden voor het thema immuniteit bij Farmacologie in jaar 1.
Virusremmers: Remdesivir en (Hydroxy)Chloroquine?
Ondertussen worden er een aantal virusremmers van stal gehaald en getest in clinical trials, waaronder remdesivir. Het meeste in het nieuws is echter chloroquine, want dit is volgens Trump het wondermiddel; In meerdere persconferenties refereert hij eraan dat hij het zou innemen. Dat komt doordat het in een Franse studie op patiënten is uitgetest en het daar lijkt te helpen. Maar de studie zelf is niet heel goed opgezet: het was in een hele kleine populatie, en het was een open-label, niet gerandomiseerde studie (VT-studenten die de cursussen GV2 en FC3 hebben gedaan: je zou nu moeten weten waarom dit geen sterk onderzoeksdesign is!). Wil je meer details? Het NRC heeft op een rijtje gezet waarom de werking van chloroquine bij Covid-19 nog niet duidelijk is.
Ondertussen is een Limburgse huisarts die patiënten behandelde met chloroquine teruggefloten door de inspectie van de gezondheidszorg. De werking van chloroquine is nl. niet bewezen, maar we weten wel dat het schadelijk kan zijn, omdat het hartritmestoornissen kan veroorzaken.
Geen NSAID’s gebruiken?
Ander medicijnnieuws dat rondzong op social media: Je moet geen NSAIDs gebruiken bij Covid-19, want dat zou de ziekte verergeren. Oorsprong van dit bericht was een tweet van de Franse minister van Solidariteit en Gezondheid. Dit bericht bleek niet te kloppen. De reden om NSAIDs niet in te nemen, zit hem meer in het bijwerkingenprofiel. Paracetamol is gewoon de veiligere keuze. Er zijn berichten in omloop dat het te maken heeft met de ACE-receptor (zie hieronder), maar een link tussen NSAID-gebruik en een ernstiger beloop van een corona-infectie is nog niet bewezen.
Covid-19 en ACE(-remmers)
Onderzoekers van het Radboud vonden dat het coronavirus zich hecht aan de ACE2-receptor op de longcellen en zo de cel in wordt getransporteerd. De hypothese is dat, doordat deze receptor verdwijnt, bradykinine vrij spel heeft. En dat het bradykinine ervoor zorgt dat de longen vollopen met vocht. Interessant is ook, dat mensen met overgewicht een groter risico lijken te lopen op complicaties van Covid-19 infecties. En mensen met overgewicht hebben vaker diabetes Type 2, gebruiken ACE remmers en hebben een hogere expressie van ACE-receptoren. Let op: Tot nu toe is een harde link nog niet aangetoond en zijn het dus nog hypotheses en wordt geadviseerd, o.a. door de EMA, om de geneesmiddelen gewoon te blijven gebruiken.
Tot slot
Ik hoop van harte dat er vlot een medicijn en/of vaccin komt dat werkt, zodat we elkaar weer live kunnen zien. Niet op een computer, maar gewoon ‘live’ in een klaslokaal of in de wandelgangen of bij de koffieautomaat. Zonder anderhalve meter afstand.
.
Farmakunde4you 