Farmakunde4you

Irene en ik hebben ons toetsenbord weer opgepoetst om jullie dit jaar van blogjes te voorzien en ik hoop ook wat oud farmakunde studenten te prikkelen om te schrijven over hun werk als farmakundige. Laten we dit studiejaar aftrappen met – daar is ie weer!- een Medicijnen in de Media-editie. Je medicijnen-newsflash, zodat je weer helemaal up-to-date bent:

Medicijntekorten

• Het probleem van de medicijntekorten (zie ook Medicijnen in de media maart 2021) is er nog steeds. BNR nieuwsradio besteedde er op 30 juli weer aandacht aan. Sijtze Blaauw van de KNMP meldt dat er dagelijks zo’n 200-300 medicijnen niet leverbaar zijn. Een mogelijke oplossing zou volgens de KNMP kunnen liggen in het aanleggen van grotere voorraden.
• Een voorbeeld van een niet leverbaar geneesmiddel dat in het nieuws kwam was Visudyne. Visudyne, is door problemen bij de fabrikant tot 2022 niet leverbaar. Het probleem daarvan is dat het de enige fabrikant is die dit geneesmiddel maakt. Zo’n 700 patiënten met een zeldzame vorm van maculadegeneratie zijn voor hun zichtsbehoud afhankelijk van dit medicijn. Achteruitgang in het zicht is namelijk onomkeerbaar.
• Je kan ook op een andere manier medicijntekort ervaren, nl. van nieuwe medicijnen die bv. al in Duitsland goedgekeurd zijn, maar nog niet in Nederland. Het blijkt dat het toelatingsproces in Nederland stukken langer duurt. Daarom is de Vereniging van Innovatieve Geneesmiddelen een campagne gestart om dit proces te verkorten, onder de de naam #terugnaar100.
• Vergeleken bij Libanon zijn de medicijntekorten die wij hebben peanuts. RTL nieuws besteedde hier aandacht aan. In Libanon overlijden mensen waarschijnlijk omdat ze geen medicijnen kunnen krijgen. De apotheken kunnen geen medicijnen meer bestellen en patiënten proberen ze dus op de zwarte markt te krijgen, maar dat kunnen velen niet betalen.

Covid-19

• Ivermectine is een geneesmiddel tegen parasitaire wormen en wordt vooral gebruik bij vee (koeien, paarden). In hele lage doseringen wordt het soms voorgeschreven aan mensen. Ivermectine was deze zomer vooral in het nieuws, omdat sommige mensen het innamen als mogelijk geneesmiddel tegen covid-19. Helaas voor hen: het bewijs dat het werkt bij covid-19 is er op dit moment (sept 2021) nog niet. Er lopen trials, maar daar zijn nog geen data van. Experts maakten zich erg zorgen over de ontwikkeling dat mensen ineens ivermectine gingen kopen en gebruiken: de doseringen die verkrijgbaar zijn voor dieren zijn namelijk veel te hoog voor mensen. Daardoor is er een hoog risico op toxische effecten. En dan hebben we het nog niet eens over de hulpstoffen in veterinaire medicijnen die niet goedgekeurd zijn voor gebruik in mensen. Zelfs de Amerikaanse FDA voelde zich genoodzaakt te reageren op Twitter met ‘You are not a horse. You are not a cow. Seriously, y’all. Stop it.’ Ook de EMA raadt preventief gebruik van ivermectine bij covid-19 af. Alleen gebruik binnen de klinische trials is toegestaan.
• De effectiviteit van de coronavaccins daalt bij de deltavariant na verloop van tijd. Maar: dat is de effectiviteit tegen besmetting. De vaccins zijn nog steeds zeer effectief in het voorkomen van ziekenhuisopnames.
• Het Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik heeft deze zomer een podcastserie (medicijncast) uitgebracht over desinformatie in coronatijd. Zeer interessant om te luisteren!

Money money money…

• Een tijd geleden was de opiatencrisis uitgebreid in het nieuws (zie ook Medicijnen in de Media Zomer 2019). Het kreeg deze zomer een laatste staartje: Er is een schikking van 4,5 milard dollar getroffen met de familie Sackler. Purdue Farma is nu in stukken geknipt en failliet verklaard. Doordat de familie Sackler geen eigenaar meer is van Purdue Pharma, ontsnappen ze daarmee aan verdere juridische vervolging.
• Bepaalde (wees)geneesmiddelen worden door ziekenhuisapotheken zelf – goedkoop- bereid. Dit mogen ze doen, zolang de middelen niet geregistreerd zijn door een commerciele partij. Maar als een farmaceutische firma zo n middel registreert, dan zijn de ziekenhuizen verplicht om deze medicijnen – tegen een veel hogere prijs- bij de nieuwe fabrikant af te nemen. Deze bedrijven worden in de media medicijnkapers genoemd. Een aantal ziekenhuizen en bereidingsapotheek A15 hebben nu een platform opgericht om zelf dit soort middelen te registrenen, waardoor ze het goedkoop kunnen blijven maken.
• Hoofdpijnpatiënten wachten met smart erop dat een nieuwe groep geneesmiddelen tegen migraine, de CGRP-remmers, vergoed gaat worden. Dit laat alleen al een hele tijd, 3 jaar, op zich wachten. Het consumentenprogramma Kassa wijdde er begin september een item aan.

Overig nieuws:

• Tijdens de 2e lockdown is er een stijging geweest in het gebruik van antidepressiva door jongeren. Dat bleek uit een onderzoek van het Nivel.
• Onderzoekers van het Erasmus MC hebben 100 dna variaties en 77 genen gevonden die betrokken lijken te zijn bij het ontstaan van artrose. Dit biedt nieuwe aanknopingspunten voor het ontwikkelen van medicijnen tegen artrose.