Januari is zo’n beetje voorbij. Hoe gaat het met de goede voornemens? Ik had een voornemen, nl. eindelijk eens wat meer buikspieren te kweken (Ja, ik ben dun, maar mijn buikspieren zijn flubber). Is ook een hele handige app voor, iets met een 7-minute workout. Echt, hoe moeilijk kan het zijn om een paar keer per week even 7 minuten vrij te maken? Nou… het aantal keren dat ik iets met die app heb gedaan is op een hand te tellen, dus het antwoord is: ‘Ja, dat is nog best moeilijk’. Gedragsverandering, hoe klein dan ook, is dus niet iets wat je 1-2-3 doet. Het kost inspanning om ergens een gewoonte van te maken. Je moet het telkens weer doen, herhalen, voordat het ingebakken zit.
Hetzelfde gaat ook op voor leren: wil je iets echt leren, dan zal je regelmatig moeten oefenen, net zolang totdat het een automatisme is geworden. Kijk maar naar het volgende voorbeeld: Vroeger kon je niet lezen. Je hebt het geleerd door heel veel te oefenen. Echt heel veel. Eerst woordjes hakken en plakken (“r-oo-s”), dan door kleine zinnen te lezen met makkelijke woorden etc. En geleidelijk aan, met heel veel oefening, is het nu iets wat je automatisch kan. Werkt ook zo met zwemmen, met het leren van een taal, met het geven van een goede presentatie, met leren hoe je een bedrijfsplan schrijft. Dat komt omdat het maken van de veranderingen in de hersenen die nodig zijn om iets permanent te leren tijd kost. Heb je het eenmaal echt geleerd, en blijf je het ook gebruiken, dan vergeet je dat niet meer. Datgene wat je niet meer nodig hebt, of niet goed verankerd hebt in je hersenen, dat raak je kwijt. Ik heb vorige week tijdens minicollege voor docenten daarover gezegd dat als je te kort van tevoren start met leren, je geen goede verbindingen in je hersenen aanlegt en dan krijg je ‘zweten, weten, vergeten’. Daarom zit het onderwijs ook vol met herhalingen, oefenmomenten etc. Moet je daar natuurlijk wel gebruik van maken 😉.
Ons brein is gemaakt om te leren, maar het zorgt er ook voor dat we het liefste de weg van de minste weerstand nemen, want (nieuw gedrag) leren kost energie. Daarom vindt mijn dochter dat 1x een liedje oefenen op haar blokfluit genoeg is, negeer ik toch de melding van mijn app ‘want ik heb vandaag al veel trappen gelopen’, of draai jij je nog lekker om in bed ‘want de les is vast toch niet interessant’. Volgens mij moeten we een keer het ASE-model (wat je leert bij GV) hierop loslaten, want dit is vast iets met eigen effectiviteit.
Gelukkig is er goed nieuws! Er zijn dingen die helpen om een ander gedrag in te laten slijten. Bijvoorbeeld concrete en haalbare doelen stellen (‘Ik ga twee keer per week die oefeningen doen’). Of een vaste dag inplannen (‘Ik ga op woensdag…’) Of samen aan hetzelfde doel werken. Als er een sportmaatje op je wacht, ben je minder geneigd om na een drukke dag op de bank te blijven zitten. Studiemaatjes helpen ook. Samen studeren zorgt er niet alleen voor dat je echt aan de slag gaat, het is ook nog eens veel leuker! Ik spreek uit ervaring. En als gezamenlijk aan gedragsverandering werken helpt, zullen we dan een afspraak maken? Als jullie in blok C naar de lessen komen, dan ga ik het rooster van mijn app ook volgen 😉.